Slaap wist nutteloze info uit hersenen

Dat slaap belangrijk is, is geen nieuws. Dat het dient om indrukken en ervaringen te verwerken is ook gekend, maar wetenschappers hebben nog een andere functie ontdekt: het wissen van mentaal afval. Daartoe worden de zenuwconnecties die de hersenen overdag opbouwen 's nachts weer afgebroken, zodat de hersenen niet overvol raken met nutteloze informatie.

Op die manieren worden ervaringen en herinneringen inderdaad gemakkelijker onthouden: omdat alle overtollige informatie weg is en die het herinneren niet kunnen blokkeren.

Afzwakken of verdwijnen
"Concreet komt het er op neer dat de sterkste zenuwverbindingen afgezwakt worden, maar de zwakte die kunnen gewoon verdwijnen. Veel van wat we op een dag leren, onthouden we dus inderdaad niet," legt Chiara Cirelli uit. Toch is het volgens haar goed dat dit gebeurt. "Anders zouden we op een bepaalde dag niets meer kunnen leren, gewoon omdat het hoofd vol zit."

Fruitvliegjes
De resultaten komen uit een onderzoek met fruitvliegjes. Net als mensen hebben zij zes tot acht uur slaap per dag nodig om gezond te blijven. Zo niet, vertonen ze lichamelijke en mentale deprivatie. Daarom gebruiken wetenschappers ze graag in slaaponderzoek.

Nood aan slaap
Daaruit bleek nu dat fruitvliegjes die in overbevolkte gebieden leven meer slapen dan fruitvliegjes die in afzondering leven. Vliegjes die door de wetenschappers gedwongen werden actief te blijven met taakjes sliepen ook langer dan de vliegjes die met rust gelaten werden.

Schedel
Verder breinonderzoek legde de ware reden bloot: de synapsen (of verbindingen tussen zenuwcellen in de hersenen) werden geheel of gedeeltelijk afgebroken tijdens de slaap. "Het is nogal logisch dat de hersenen niet oneindig synapsen kunnen toevoegen: daar is de schedel gewoon te klein voor. Nu hebben we bewezen dat die synapsen terug verdwijnen tijdens de slaap."

Topprestatie
Bijkomend is een goede nachtrust belangrijk om de volgende dag in topvorm te zijn. "Om goed te presteren op het werk, moet je dus goed slapen", zegt Paul Shaw. "Zeker in deze crisistijd liggen mensen wakker van hun job. Maar als je je job wil houden, moet je goed presteren en dus goed slapen."

bron