Koffiefabels: zo zit het echt

Koffie heeft een ongezond imago. De nieuwste onderzoeken zeggen wat anders: koffie is helemaal niet zo slecht voor je.

Koffie is lekker, maar ongezond
Natuurlijk, tien koppen koffie per dag drinken kan maagklachten, bevende handen en hartkloppingen veroorzaken. Maar met een matige koffieconsumptie is niets mis. ,,Mensen die vier tot zes koppen koffie per dag drinken, zijn helemaal niet ongezond bezig,’’ zegt voedingsdeskundige Patricia Schutte van het Voedingscentrum.

Koffie kan zelfs gezonde effecten hebben, zo blijkt uit grootschalig onderzoek. Utrechtse epidemiologen hebben bijvoorbeeld de eet- en drinkgewoonten van 40.000 Nederlanders onder de loep genomen. Eind vorig jaar publiceerden zij hun opvallende resultaten. Mensen die drie koppen filter- of automatenkoffie per dag drinken, hebben 40 procent minder kans op het krijgen van diabetes type 2. Waarschijnlijk komt het door de antioxidanten die in koffie rijkelijk aanwezig zijn.

Slecht voor je hart, een bakje leut
Tientallen jaren is koffie neergezet als een soort gif, omdat in de jaren ’70 en ’80 uit onderzoek onder grote bevolkingsgroepen zou blijken dat fanatieke koffiedrinkers meer hart- en vaatziekten hebben. Maar later bleek dat er bij deze onderzoeken geen rekening was gehouden met het feit dat die koffieleuten ook meer roken en alcohol drinken. De fervente koffiedrinkers leefden sowieso al ongezonder.

Wetenschappelijke inzichten van de laatste jaren zeggen dan ook iets heel anders, namelijk dat koffie helemaal niet slecht is voor het hart. Een analyse van tien onderzoeken met in totaal meer dan 400.000 mensen heeft geen toename gevonden van hartaandoeningen bij mensen die dagelijks koffie drinken.

Een ander onderzoek onder 27.000 vrouwen die 15 jaar werden gevolgd (De Iowa’s Women’s Health Study) toonde zelfs aan dat vrouwen die één tot drie kopjes koffie per dag dronken, 24 procent minder kans hadden op het ontwikkelen van een cardiovasculaire aandoening. Maar dat gunstige effect verdween bij vrouwen die meer dan drie kopjes dronken; zij kregen even vaak als gemiddeld een hartaandoening.

Koffie is verslavend
Een slecht humeur, vermoeidheid, hoofdpijn, zo maar wat dingen waar koffiedrinkers last van kunnen krijgen als ze het zonder moeten doen. Toch kun je koffie geen verslavende drug noemen. Voedingsdeskundige Schutte: ,,Koffiejunkies bestaan niet. Als het echt moet, bijvoorbeeld omdat je last krijgt van hartkloppingen, kun je in één keer stoppen.’’

Dat kan dan wel voor ontwenningsverschijnselen zorgen. Daarom kunnen mensen die overgevoelig zijn voor koffie en last krijgen van misselijkheid, slapeloosheid en een onrustig gevoel, het beste langzaam minderen.

Door cafeïne schiet de bloeddruk omhoog
Cafeïne veroorzaakt een tijdelijk, lichte stijging van de bloeddruk. Maar dat is geen reden om koffie in de ban te doen. Patricia Schutte: ,,Het gaat slechts om een kleine, verwaarloosbare stijging. Het effect van alcohol of van overgewicht is veel groter. Mensen met een hoge bloeddruk hoeven koffie niet te laten staan; zij hebben meer baat bij gezonder eten en meer bewegen.’’

Vrouwen met een kinderwens moeten koffie laten staan
Vorig jaar juli bracht de Radboud Universiteit Nijmegen een onderzoek naar buiten onder 9000 vrouwen die een ivf-behandeling ondergingen. Vrouwen die meer dan vier koppen koffie per dag dronken, hadden 26 procent minder kans om zwanger te worden na de ivf-behandeling. Maar dat wil niet zeggen dat alle vrouwen met een kinderwens koffie moeten laten staan. ,,Dit gaat alleen op voor vrouwen die al moeilijk zwanger worden.’’

Koffie is taboe voor zwangere vrouwen
Zwangere vrouwen laten koffie vaak staan, omdat ze bang zijn voor een miskraam. Veel koffiedrinken is inderdaad niet goed voor de foetus. Zwangeren die veel koffie drinken, hebben een grotere kans op een miskraam en hun kind kan geboren worden met een lager gewicht. Maar ook hier is helemaal afkicken van koffie niet nodig. Schutte: ,,Wij raden zwangeren en vrouwen die borstvoeding geven aan niet meer dan 300 milligram cafeïne per dag binnen te krijgen. Dat zijn drie koppen koffie en een kop thee.’’

Koffie verhoogt het cholesterol
Het hangt er maar net vanaf welke koffie je drinkt, zegt Schutte. ,,Filterkoffie en Senseo verhogen het cholesterol niet. Door de filter belanden stofjes die het cholesterol verhogen - cafestol en kahweol - niet in het koffiekopje. In ongefilterde koffie, bijvoorbeeld gezet met een cafetière, zitten de stofjes wel. Ook in espresso zitten de cholesterolverhogende stofjes. Maar een paar espresso’s per dag kan nog steeds niet zoveel kwaad.’’

Koffie remt de groei van kinderen
Een fabel die al heel lang de ronde doet. Kinderen worden vaak wel onrustig van koffie en slapen soms ook slechter. Koffie is lang gezien als risicofactor voor botontkalking. Mensen die veel koffie drinken, hebben namelijk vaak een minder hoge botdichtheid. Maar dat komt vooral doordat mensen die veel koffie drinken, melk en andere calciumbronnen vaker links laten liggen. Het zegt dus niks over de groei van kinderen.

Van veel koffiedrinken droog je uit
Heel lang is gedacht dat koffie vochtafdrijvend werkt en dat je van een bakje leut vaker naar het toilet moet. Toch klopt dat niet; mensen die tot 550 milligram (zo’n zes koppen) drinken, hoeven niet vaker naar het toilet dan mensen die bijvoorbeeld dezelfde hoeveelheid water drinken. Schutte: ,,Koffie draagt gewoon bij aan de anderhalf twee liter vocht die je dagelijks binnen moet krijgen, je hoeft ernaast niet extra te drinken.’’


bron