Griep ook zonder vaccin in te dammen

Vroegtijdig sluiten van openbare gelegenheden als scholen en kerken kan bij een griepepidemie het aantal slachtoffers beperken, ook zonder vaccins. Dat concludeert de Utrechtse wiskundige Martin Bootsma, op grond van analyses van de grote epidemie in 1918 in een aantal Amerikaanse steden.

Bootsma publiceert met een Britse collega maandag in het tijdschrift PNAS van de Amerikaanse Academie van Wetenschappen een modelstudie van 1918. Ook een Amerikaanse groep publiceert in PNAS analyses van de Grote Griep van 1918. Wereldwijd vielen toen naar schatting 50 miljoen doden door de ziekte, soms in combinatie met andere ontberingen.

Uit de statistieken is volgens beide studies op te maken dat niet-farmaceutische ingrepen, zoals sluiting en quarantaine-maatregelen, aantoonbaar een gunstig effect hadden op het aantal griepdoden.

Het griepvirus wordt overgebracht via besmette druppels speeksel van hoestende patiënten. De kans daarop neemt af als er minder contactmogelijkheden zijn.

De groep van Hatchett vindt in de historische data echter ook dat bij het opheffen van de maatregelen alsnog een tweede griepgolf kan ontstaan. Bootsma geeft een model dat de waargenomen patronen in de verspreiding van de ziekte in gemeenschappen kan reproduceren.

Daarnaast blijkt uit zijn model dat al te strikte maatregelen ook averechts kunnen uitpakken. Als een bevolking te weinig wordt blootgesteld aan een virusinfectie, kan zich ook geen immuniteit ontwikkelen.

De onderzoekers concluderen dat isolatiemaatregelen effect kunnen hebben, maar dat die wel moeten worden volgehouden tot er een vaccin breed beschikbaar is. Virologen waarschuwen al jaren voor het risico dat een variant van de vogelgriep zich tot een fatale epidemie of pandemie ontwikkelt. In zo’n geval duurt het alleen al door de omslachtige productiemethodes maanden voor er een vaccin beschikbaar is.

Bron: Volkskrant