Veel astmapatiënten slikken voor niets maagzuurremmers

Veel astmapatiënten slikken voor niets maagzuurremmers

Volgens een groepje Amerikaanse artsen valt er best nog wat te bezuinigen in de gezondheidszorg. Ze hebben ontdekt dat veel astmapatiënten dure maagzuurremmers krijgen voorgeschreven, zonder dat die er baat bij hebben.

Maagtabletten voor een longaandoening? Het klinkt in eerste instantie wat vreemd. Alsof je oorpijn probeert te bestrijden met een zalfje op je grote teen. Toch zit er iets in. Want in theorie kan maagzuur dat in de slokdarm opstijgt, een hoestreflex veroorzaken en zo de astma verergeren. Kruipt het zuur over de rand van de slokdarm heen, de luchtpijp in, dan schieten de longbuisjes zelfs in een kramp, met alle benauwdheid vandien. Omgekeerd zou de hoge druk tijdens het hoesten weer tot extra opborrelend zuur kunnen leiden, zodat er een negatieve spiraal ontstaat.

In de praktijk komen astma en opstijgend maagzuur vaak bij dezelfde patiënten voor. Het gaat dan vooral om 10 procent van de astmapatiënten die, ondanks astmamedicijnen zoals luchtwegverwijders en ontstekingsremmers, last blijven houden van benauwdheidsaanvallen.

Om al die redenen nemen artsen al zo’n twintig jaar aan dat het zin heeft om patiënten met moeilijk behandelbare astma een maagzuurremmer te geven. Tot nu toe was dat alleen overtuigend bewezen bij patiënten die flink last hadden van hun maagzuur: een branderig gevoel achter het borstbeen en oprispingen bij het bukken en liggen.

Bij mensen met geen of slechts milde zuurklachten ontbrak het bewijs. Toch krijgen ook zij vaak zuurremmers mee.

Stop daarmee, adviseren Amerikaanse artsen vandaag in het vakblad The New England Journal of Medicine. Ze onderzochten ruim vierhonderd patiënten met hardnekkige astma en weinig zuurklachten. De deelnemers kregen zes maandan lang een zuurremmer of een placebo. De eerste groep bleek niet beter af dan de tweede: evenveel benauwdheid en dezelfde kwaliteit van leven. Op zich een teleurstelling, vinden de artsen, maar ze willen de gezondheidszorg niet onnodig op kosten jagen.

Een heel zinnig conclusie, reageert Elisabeth Bel, hoogleraar longziekten in het AMC in Amsterdam. Dit onderzoek zal ons in de praktijk helpen. Als longarts ben je geneigd om patiënten met lastig beheersbare astma alles te geven wat je in huis hebt, want je wilt die negatieve spiraal doorbreken. Nu weten we dat je bij mensen zonder zuurklachten niet aan die zuurremmers moet beginnen.

In Nederland wordt toevallig net gewerkt aan de eerste richtlijn voor lastig behandelbare astma. Daarvoor heeft het Amerikaanse onderzoek direct een consequentie en die blijkt gunstig voor patiënten.

We waren van plan, verheldert Bel, om bij patiënten met weinig zuurklachten een pH-meting in de slokdarm en de maag te adviseren. Dat is een vervelend onderzoek waarbij er 24 uur, dag en nacht, een slangetje via je neus naar je maag loopt. Een verhoogd zuurgehalte in de slokdarm leek ons dan reden om een maagzuurremmer te geven. Maar de Amerikanen laten nu zien dat ook dát geen zin heeft. Alleen de aanwezigheid van zuurklachten doet ertoe.

Op zich goed nieuws. Maar het echte wachten is natuurlijk, zegt ook Bel, op medicijnen die wél helpen.

Bron