Nieuwe therapie succesvol bij ernstig astma
06-09-2012 om 20:22 uurEen behandeling met tiotropium leidt tot verbetering van de longfunctie en tot minder kans op een longaanval bij mensen met ernstig astma. Ook het totaal aantal bijwerkingen neemt af. Dit blijkt uit onderzoek van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Het Astma Fonds (binnenkort Longfonds) is blij dat een kleine groep ernstig zieke longpatiënten hiermee geholpen is.
Veel patiënten met astma kunnen heel goed geholpen worden met bestaande inhalatiemedicatie. Sinds deze medicijnen zo’n twintig jaar geleden beschikbaar zijn gekomen, hoeven deze mensen zelden meer naar een ziekenhuis. Maar een kleine groep patiënten heeft ondanks optimaal gebruik van bestaande medicatie, nog steeds veel last van altijd vernauwde luchtwegen en krijgt met regelmaat een longaanval. Deze studie naar het effect van een nieuw medicijn voor astma (tiotropium) bij deze groep mensen stond onder leiding van longarts Huib Kerstjens van het UMCG. Het medicijn is overigens al langer in gebruik voor COPD.
Afname longaanvallen
In totaal namen 912 mensen met ernstig astma deel aan het onderzoek. Zij ademden gedurende een jaar ofwel tiotropium ofwel een placebo in naast hun al uitgebreide astmamedicatie. Primair doel van de studie was om te kijken of daarmee hun luchtwegvernauwing verbeterde en of de kans op longaanvallen afnam. Het antwoord op beide vragen was positief. De longfunctie verbeterde inderdaad. En, misschien veel belangrijker voor de patiënt, de kans op een longaanval in dat jaar nam af met 21%.
Verder werd er in de studie ook nadrukkelijk gekeken naar bijwerkingen. Een droge mond kwam vaker voor in de groep die tiotropium gebruikte. Het totaal aantal bijwerkingen was echter minder in de groep die tiotropium gebruikte dan die de placebo kreeg.
Niet verwacht
Hoofdonderzoeker professor Huib Kerstjens, longarts in het UMCG, is blij verrast met deze uitkomsten: ‘Deze resultaten overtroffen onze verwachtingen. Op basis van eerdere kleine onderzoeken hadden we eerlijk gezegd de luchtwegverwijding als positief effect wel verwacht, maar de verbetering in aantal longaanvallen hadden we zeker niet verwacht. Dit vooral omdat alle patiënten al optimale therapie kregen en desondanks nog klachten hadden en een longaanval in het jaar voorafgaand aan de studie hadden.’
Het onderzoek werd uitgevoerd in samenwerking met 119 ziekenhuizen verdeeld over 5 continenten. Kerstens publiceerde op dinsdag 4 september 2012 over zijn onderzoek in New England Journal of Medicine. Ook presenteert hij zijn bevindingen op het grote internationale longartsen congres in Wenen.
Bron
Tiotropium als alternatief tegen astma
Publicatie 21 september 2010
Auteur Shannon Plaxton
Het COPD-middel tiotropium is mogelijk geschikt voor astmabehandeling. Het medicijn verbetert de longfunctie en reduceert symptomen bij patiënten met ongecontroleerde astma.
In The New England Journal of Medicine beschrijven Stephen Peters c.s. de resultaten van hun onderzoek, waarin ze drie therapieën met elkaar hebben vergeleken. In drie perioden van veertien weken kregen 210 patiënten – bij wie astma onvoldoende onder controle was ondanks behandeling met een lage dosis corticosteroïden – in willekeurige volgorde inhalatiecorticosteroïden plus tiotropium (Spiriva), inhalatiecorticosteroïden plus salmeterol (Serevent), of een dubbele dosis inhalatiecorticosteroïden toegediend; tussen elke periode was een pauze van twee weken. Als uitkomst werd onder meer gekeken naar de dagelijkse longfunctie, het aantal symptoomvrije dagen, het aantal exacerbaties en de resultaten van gevalideerde vragenlijsten.
Tiotropium bleek net zo effectief te zijn als salmeterol, met weinig significante verschillen in de diverse uitkomsten. Patiënten die met tiotropium werden behandeld hadden wel betere longfunctiewaarden dan patiënten die steeds een dubbele dosis glucocorticoïden hadden geïnhaleerd: zo was de piekstroom of PEF (peak expiratory flow) in deze groep ’s ochtends gemiddeld 25,8 liter per minuut hoger. ’s Avonds was de piekstroom 35,3 l/min hoger. Ook de FEV-1-waarde voor bronchusverwijding was met 0,1 liter toegenomen en er waren meer symptoomvrije dagen.
In een bijgevoegd editorial in NEJM merkt Lewis Smith op dat dit resultaat niet echt verbazingwekkend is, aangezien inhalatiecorticosteroïden een vrij vlakke responscurve hebben: het verdubbelen van de dosis leidt meestal niet of nauwelijks tot verbetering bij de individuele patiënt. Hij vraagt zich ook af waarom een dergelijk onderzoek nu pas plaatsvindt. In een ander editorial wordt bovendien gewezen op het feit dat GlaxoSmithKline, de fabrikant van salmeterol, in tegenstelling tot de producent van tiotropium (Boehringer Ingelheim) geen materialen beschikbaar heeft gesteld voor het onderzoek.
De auteurs van het artikel concluderen dat het toevoegen van tiotropium aan een glucocorticoïde de uitkomsten bij patiënten met ongecontroleerd astma verbetert, maar dat er meer onderzoek nodig is naar de veiligheid op lange termijn. Over deze veiligheid is recentelijk ophef geweest, met name nadat een meta-analyse van Singh c.s. aantoonde dat het risico op cardiovasculaire aandoeningen verhoogd was bij het gebruik van tiotropium. De Amerikaanse FDA concludeerde later dat tiotropium wel veilig is.
Shannon Plaxton
NEJM 2010; doi: 10.1056/NEJMoa1008770: Tiotropium Bromide Step-Up Therapy for Adults with Uncontrolled Asthma
NEJM 2010; doi: 10.1056/NEJMe1009429: Anticholinergics for Patients with Asthma?
NEJM 2010; doi: 10.1056/NEJMe1010348: Products at Risk
Dit was dus al veel eerder bekend (zie archief Medischcontact.artsennet).
Ik zal het wel weer verkeerd lezen, maar 912 personen in 119 ziekenhuizen over 5 continenten! Dat is gemiddeld 7,66 personen per ziekenhuis!
Tiotropium zit dus in Spiriva en volgens mij lopen er verschillende draadjes over Spiriva op dit forum.
Leuk om JufAnne weer even te zien!!! :)
Spiriva is niet geregistreerd voor gebruik bij astma maar wordt zo af en toe wel voorgeschreven. Zelf gebruik ik nu sinds mei spiriva in plaats van atrovent. Qua werking scheelt het niet zoveel (van de atrovent merk ik beter dat het werkt) maar nu hoef ik maar een keer per dag te puffen ipv vier keer en dat is echt wel super fijn want vier keer is gewoon niet handig. Voordeel van dit artikel is dat het nu misschien geregistreerd wordt voor astma en ook in België weer vergoed wordt voor astmapatiënten.
Ik gebruik al een jaar of 2 spiriva, en merk dat ik daardoor veel minder hoest. Of ik minder ziek ben geweest... dat geloof ik niet.
erg leuk om Juf Anne weer te zien!
Mijn oma heeft spiriva gebruikt, maar is ermee gestopt.
Ze heeft COPD doordat ze myastenia gravis heeft(spierziekte met zwakte).
Mijn oma geeft aan dat het met of zonder spiriva net zo benauwd is.
Ik weet niet of dit bij haar door de spiriva komt of dat het komt door haar MG.
Herkend iemand anders dit?