spirometrie

Dag J@@p

Van een huisarts is enige beknoptheid te begrijpen: hij of zij is per definitie generalist, en dan kan je niet ook nog 's diepgaande kennis van elk fenomeen verwachten - al is copd natuurlijk wel een veelvoorkomend.

Van een longarts mag je inderdaad wel wat duiding verwachten. Als kennis macht is zoals het spreekwoord wil, dan is het achterhouden van die kennis een vorm van machtsmisbruik, vind je niet?

Ik ben longarts noch huisarts, slechts lotgenoot van je. Het weinige dat ik je kan vertellen op een rijtje:


§ de titeltjes boven de kolommetjes

* subst = substance (vermoed ik), zou er zelf eerder sub gezet hebben van subject - onderwerp. Hetgeen (in die kolom) bestudeerd wordt dus.

* pred = predicted; staat voor wat verwacht mag worden voor iemand van jouw geslacht, leeftijd, hoogte, etnie, gewicht

* ondergr = ondergrens: het minimumcijfer dat je nog als 'normaal' kan beschouwen

* pre = prestatie zullen we maar zeggen: wat jezelf geblazen hebt; dit zijn je persoonlijke cijfers

* % pred. dit is wat je geblazen hebt (de 'pre') dus, afgezet als percentage tegen het cijfer dat van je verwacht zou mogen worden ('pred')


§ de andere afkortingen van begrippen

* VC in

- is het verschil tussen wat je in rust maximaal in- en maximaal uitademt.
- VC staat voor Vital Capacity. Wat die MAX daar nog eens onder staat te doen weet ik niet. Ik ken enkel 
  IVC en EVC (Inspiratory en Expiratory, in en uit dus)

* FVC

- is het volume dat je kan uitademen als je eerst zo diep mogelijk hebt ademgehaald.
- staat voor Forced Vital Capacity


* FEV1

- is het volume lucht dat je in staat bent te blazen gedurende de eerste seconde van je uitademing.
- FEV staat voor Forced Expiratory Volume: het maximum volume dat je 'geforceerd' kunt blazen dus.
  De 1 staat voor 1 seconde.

* MEF50

- is denk ik de 'flow volume' oftewel luchtvolume, in dit geval (50) halfweg gemeten; vanaf hier kan je nog 
  de helft van je FVC uitblazen.
- MEF = Maximal Expiratory Flow

* PEF

- het maximale debiet dat je tijdens een geforceerde uitademing kan bereiken
- Peak Expiratory Flow Rate (ook PEFR)

* FEV1%M

- waar die %M voor staat weet ik niet
- de waarden komen in de buurt van wat de (nieuwe) Tiffenau-index genoemd wordt: de FEV/FVC-ratio.   
  Als de Tiffenau-index kleiner is dan 0.70 én je FEV1 is ligt onder de 100% van de voorspelde waarde, 
  dan hangt de diagnose 'COPD' in de lucht.

§ De betekenis van enkele cijfertjes:

- Je FEV1 bedraagt 1.17: je hebt 1.17 liter longinhoud. Dat is 48% van de voorspelde waarde. Daardoor 
  kom je (net) in Gold 3 terecht ( 50% of minder). Je zit er wel maar nét in, dat wil zeggen dat je op een
  andere dag misschien wel 51% (of meer) blaast waardoor je in Gold 2 zou zitten. Voor jouw leeftijd is die
  48% dus geen drama, maar wel een oranje licht om jezelf zo goed als mogelijk te verzorgen - anders
  zwaait er straks wat ;-)

- Je VC is hoger dan de 100% voorspelde, wat niet hoeft te verbazen; je longen zijn allicht groter 
  geworden. Aangezien dat - denk ik toch - meestal gepaard gaat met een vergroot residuaal volume - de 
  lucht die in je longen achterblijft nadat je hebt uitgeademd - is dat niet echt goed nieuws. Als  dat 
  teveel wordt dan ga je naar hyperinflatie (air trapping) maar daar ben jij nog een eindje van uit de buurt. 
  (En als je je verzorgt als een kerstekindeke hoef je het allicht zelfs niet te krijgen.)

- Je maximum dat je kan uitademen is 72% van de te verwachten hoeveelheid; normaal duw je d'r zo'n 7 
  liter max uit in jouw geval, maar jij dus nog goed 5 liter.


Dan de diffusiegetalletjes, weet ik ook het fijne niet van, maar diffusie heeft te maken met de wisseling zuurstof afgeven/stikstof opnemen in je alveoli (kleine longblaasjes); als die verhouding niet meer goed zit omdat je te weinig zuurstof afgeeft hebben ze het over een diffusiestoornis; maar aangezien de zuurstof in het bloed prima was zit dat denk ik wel snor.

Zo J@@p, ik hoop dat je hier wat van kan bakken en dat een deskundige er ook eens z'n licht over wil laten schijnen, want nog eens: ik ben een leek en dus niet medisch geschoold.

Zoals ik het zie zit je voor je 73 nog niet eens in zulke slechte papieren en zullen er ongetwijfeld leeftijdsgenoten én jongere mensen zat zijn die voor jouw cijfers bij wijze van spreken een ongeluk zouden begaan. Misschien ben je 't daarom wel een beetje aan hun en vooral aan jezelf verplicht om er zorgzaam mee om te springen zodat je zoveel als mogelijk exacerbaties kan voorkomen. Amen en veel geluk!

Bart

Oeps Jaap


Merk dat er al minstens 1 fout in m'n uitleg staat: waar ik schrijf 'Je hebt 1.17 liter longinhoud' moet daar natuurlijk  ...  'geblazen na 1 seconde' achter komen. Je longinhoud zal dichter bij de 3.22 liter liggen ^O^

Bart

Beste Jaap,

De VC is de inademing die is normaal.
De FEV1 is de uitademing in 1 seconde: die is 48 % van voorspeld.
Dus 52 % minder dan van een leeftijdgenoot:
dan val je in de classificatie COPD GOLD stadium 3, maar dat wist je al.
Saturatie 97 %  wil zeggen dat je er in rust geen last van hebt: de zuurstof is prima.
Maar bij COPD III= ernstig COPD is de kans groot dat je bij inspanning klachten krijgt.
Ook kan je als je een koutje oploopt snel last hebben van kortademigheid, omdat je niet zoveel reserve hebt.
Het is een goed idee om een aparte afspraak met de longverpleegkundige te maken over de uitleg van je ziektebeeld.
Die heeft meestal een half uur voor je.
Veel succes
Wanda de Kanter, longarts

Hoi Wanda.
Neem me niet kwalijk dat ik laat reageer om je te bedanken voor je antwoord.

Mijn vrouw en ik hadden een rot tijd achter de rug, haar vader is inmiddels overleden aan longkanker.
Daar ging veel tijd in zitten om alles te regelen.

Maar ik ga een long verpleegkundige en je advies opvolgen.

Bedankt en prettige feestdagen.
Mvg J@@P>

Hallo Bart.

Ik heb genoten van je uitleg hoe jij dat zo komisch op papier zet.
Ja ik ben nog flik aan het sporten, in het begin kon ik op de loopband niet langer als 5 minuten lopen,
maar nu na een paar maanden is dat al 20 minuten met een snelheid van 4 kilometer.
Ik kan nog veel, maar wat wanda zegt dat merk ik wel dit weer is niet goed voor een copder.

Nou Bart we proberen de rest van ons leven rustig door te blijven ademen dan worden we misschien
net zo oud als mijn schoonvader, die is onlangs overleden door longkanker 88 jaar is hij geworden.

Mvg en prettige feestdagen Jaap.

Dag Jaap

Graag gedaan! Zoals je nu bezig bent kan je, als er niets anders onder of boven komt, je schoonvader zelfs overtreffen - sterkte gewenst trouwens met het verlies, voor je vrouwtje en voor jou.

Je bent prima bezig. Tracht ook zoveel mogelijk exacerbaties te voorkomen (een duur woord voor opstoten): vaak je handen grondig wassen, gaan lopen van mensen met griep (pas op voor kinders!), griepprik (jaarlijks) en antipneumokokkenprik (vijfjaarlijks), irritantia vermijden... en vooral zo blijven sporten: daar heb je hoogstwaarschijnlijk ook dat hoge zuurstofgehalte aan te danken.

Ik zou zeggen: blijf regelmatig posten, want aan jouw wedervaren kunnen anderen zich weer optrekken.

Het ga je goed!

Bart