Donderglazen
13-09-2012 om 00:18 uurIk heb misschien een rare vraag, maar probeer het toch.
Ik vermoed dat luchtdruk en warmte invloed heeft op de vloeistof in ons lichaam/longen en bloedvaten. Ik heb nog geen methode gevonden om benauwdheid van een gewone barometer af te kunnen lezen. 1013 hPa schijnt normaal te zijn. Dat valt echter onder veranderlijk. Al zoekende kwam ik bij donderglazen terecht. Longpatiënten hebben vaak last bij ‘drukkend’ weer.
De eerste weerglazen stammen uit het begin van de zeventiende eeuw en toen is ook het donderglas uitgevonden. Een donderglas heeft de vorm van een langwerpig glas van zo'n 4 à 6 cm in doorsnede. Aan het glas is een tuit bevestigd, waardoor de latere wijdere modellen lijken op een koffiepot. Het glas is voor twee derde gevuld met water, soms met een kleurstof erin. De voorspellende betekenis hangt samen met de invloed van luchtdruk op het water. Daalt de druk dan zal het waterniveau in de tuit omhoog komen. Het instrument reageert ook op de temperatuur: ook bij hoge temperaturen komt het water in de tuit omhoog. Warm weer en onweer komen 's zomers vaak voor bij betrekkelijk lage of dalende luchtdruk en onder die omstandigheden werkt het donderglas het best. Zowel door de hoge temperatuur als door de dalende druk gaat het water in de tuit omhoog en soms lekt komt het zo hoog dat het eruit lekt. Vandaar de benaming donderglas, als aankondiger van onweer.
Zou zo’n donderglas visueel voorspellend kunnen werken voor mensen met astma, COPD, maar vooral met name voor (hele) kleine kinderen, zodat ouders misschien minder voor verrassingen komen te staan?
De reden van mijn vraag is de volgende. Een goede kennis heeft het leven geschonken aan een prachtige zoon van nu inmiddels een jaar. Dit knulletje kwam echter 8 weken te vroeg ter wereld en heeft veel last van zijn longetjes. De ouders weten dat dit bij prematuur geboren baby’s voorkomt. Toch de grote onzekerheid, bij steeds plotselinge verslechtering van de ademhaling, ziekenhuis bezoeken, van deze ouders grijpt mij aan. Ze blijven zoeken naar mogelijke triggers, omdat ze natuurlijk niets over het hoofd willen zien. Ik zou ze graag willen helpen en een mogelijkheid aanreiken om een mogelijke oorzaak te laten herkennen.
Zelf heb ik COPD Gold 3. In overleg met mijn huisarts gebruik ik op mijn verzoek zo nodig Ventolin. Op een kalender teken ik aan wanneer ik een puf nodig had. Dat weersverandering op de longen werkt is al langer bekend, echter sinds kort heb ik op de site van buienradar de weergrafieken luchtdruk en luchtvochtigheid ontdekt, waarmee je ook de grafieken van oudere data kan opvragen. Met mijn kalender ontdekte ik dat op de dagen dat er een groot luchtdrukverschil was (stijgend of dalend), ik een puf nodig had. Het is mij altijd al een raadsel geweest dat ik aan een kortwerkende luchtwegverwijder voldoende heb.
Omdat bij vliegreizen ook vaak extra medicatie wordt gebruikt door longpatiënten, vermoed ik dat wij (ons lichaam althans) erg gevoelig zijn voor plotselinge grote luchtdrukverschillen.
Een barometer reageert pas goed als je er op tikt en dat doe je niet de hele dag. Een donderglas reageert direct, zodat dit misschien voor (gezonde) ouders van jonge longpatiëntjes mogelijk een prettig hulpmiddel zou kunnen zijn om te zien of bijvoorbeeld extra vernevelen noodzakelijk zou kunnen zijn (als mijn theorie klopt, tenminste).
http://www.bliksem.nl/themabladen/thema_donderglas.pdf
Donderglazen zijn geen nauwkeurige meetinstrumenten; ze reageren niet alleen op luchtdruk maar ook op temperatuur. Mits opgehangen in een ruimte waar de temperatuur redelijk constant is, vormt het donderglas echter een snel reagerende indicator voor atmosferische drukverschillen.
Uiteraard is dit koude grond logica van een leek, vandaar mijn vraag aan longdeskundigen. Zou dit gezonde ouders van jonge longpatiëntjes kunnen helpen? Als het onzin is, mag dat ook gezegd worden!
Beste Clasina,
Wat je beschrijft lijkt te passen bij bronchiale hyperreactiviteit, waarbij inderdaad een categorie longpatiënten reageert op weersveranderingen. Dit kan echter ook juist droog en warm weer zijn, daar een aantal goed gedijt bij juist vochtig weer.
Of de "donderglazen"werken weet ik niet, maar anticiperen op weersomslagen als men daar gevoelig voor is door de inhalatie tevoren aan te passen wordt zeer frequent geadviseerd!
Groet, Peter van Tilburg
Geachte heer Van Tilborg,
Ik zie nu pas uw antwoord, waarvoor mijn dank.
Ik heb veel plezier van mijn donderglas. De perioden dat het soms wat minder gaat hebben nu een ‘zichtbare reden’ en dat geeft een prettig gevoel. Het verklaart ook waarom ik slechts af en toe een kortwerkende puf nodig heb. Ook kon ik nu beter onderscheid maken tussen COPD en een opgelopen virusinfectie die al enige tijd in het land rondwaart en kon deze bestrijden met af en toe een paracetamolletje zonder angst voor een plotselinge verslechtering van de COPD. Helaas biedt het mijn collega met haar zoontje niet wat ik gehoopt had.
Met vriendelijke groet,
Clasina