Wereld COPD-dag

Longfonds op Wereld COPD-dag: Op tijd erbij = kwaliteit erbij

Longfonds vraagt dit jaar op Wereld COPD-dag extra aandacht voor de eerste klachten van mensen met COPD om zo bij te dragen aan vroegopsporing van deze longziekte. Want hoe eerder er een diagnose is, hoe eerder de behandeling gestart kan worden. Zo wordt de voortgang van de ziekte afgeremd en houden mensen meer gezondere levensjaren over. Op tijd erbij = kwaliteit erbij.

In Nederland alleen al gaat het om zo’n 600.000 mensen met de diagnose van deze chronische ziekte. Bovendien zijn er nog vele mensen zónder deze diagnose, maar met klachten die erop wijzen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is COPD nu al wereldwijd doodsoorzaak nummer drie.

Klachten bij COPD en andere longziekten

COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease, oftewel chronisch obstructieve longziekte. Het is een blijvende longziekte die steeds erger wordt, waarbij de longen niet kunnen zorgen voor een goede ademhaling. Vergelijk het met een tankwagen waar zo’n tienduizend liter zuurstof in kan: een gezonde volwassene heeft ongeveer die hoeveelheid zuurstof per dag nodig. Bij COPD lukt het soms maar om een halve tankwagen per dag in- en uit te ademen. De longziekte komt meestal pas voor op oudere leeftijd, maar soms door erfelijkheid ook eerder.

Clifford (58), werkte in de bouw, over zijn eerste klachten: ‘Ik moest van onze loods naar de bouwplaats lopen. Dat was nog geen 200 meter, maar ik haalde het niet meer. Het voelde alsof dat van de ene op de andere dag gebeurde, maar als ik terugdenk weet ik dat ik al best lang snel buiten adem en niet fit was.’ Clifford weet ondertussen al een tijdlang dat hij COPD heeft, maar zoals velen (h)erkende hij de eerste klachten niet direct. Hoesten doet iedereen toch weleens? En wanneer ben je té benauwd? Of té moe? Bekijk zijn verhaal.

Vroege opsporing is belangrijk

Het is lastig om klachten van COPD te herkennen, vooral omdat ze geleidelijk en ongemerkt erger worden. Mensen herkennen daardoor klachten niet als zodanig, zien de ernst ervan niet en gaan niet naar de huisarts. Longfonds vraagt daarom dit jaar op Wereld COPD-dag extra aandacht voor deze klachten. Het snel herkennen ervan kan er namelijk voor zorgen dat COPD eerder opgespoord wordt.

Vroegopsporing is belangrijk en kan veel gezondheidswinst opleveren. Niels Chavannes, hoogleraar huisartsgeneeskunde: ‘In een vroeg stadium van COPD kun je het ziektebeloop gunstig beïnvloeden: stoppen met roken, dagelijks bewegen, sneller reageren bij een longaanval, de juiste medicatie en voeding optimaliseren. Dat zijn allemaal kansen op een betere kwaliteit van leven en een lagere ziektelast die je laat liggen wanneer de diagnose niet op tijd gesteld wordt.’

Focus op (h)erkenning

Om meer mensen aan het denken te zetten over hun klachten is het belangrijk te weten wanneer iets een klacht is. Bij mensen met een longziekte kunnen er verschillende klachten optreden. Denk aan hoesten, benauwdheid (kortademigheid), slijm (ophoesten), een piepende ademhaling en weinig energie of snel moe zijn. Deze symptomen zijn uiteraard niet altijd reden om naar de huisarts te gaan: iedereen hoest weleens of heeft korte tijd een piepende ademhaling.

Om een inschatting te kunnen maken of een klacht erg is, staat hierover informatie op de website van Longfonds. Een voorbeeld: het is niet vreemd om je benauwd te voelen als je sport of je op een andere manier inspant. Voel je je echter ook benauwd in rust, wordt je benauwdheid steeds erger of beperkt het je in je dagelijkse bezigheden zoals de hond uitlaten? Dan kán er meer aan de hand zijn en is het goed je klachten eens met de huisarts te bespreken. Blijf vooral niet te lang met deze klachten rondlopen.

Beter omgaan met klachten

Niels Chavannes, hoogleraar huisartsgeneeskunde: ‘Door vroegtijdig te starten met behandeling van COPD kan er een veel gunstiger lange termijnperspectief ontstaan, waarbij de patiënt meer controle houdt over het ziektebeloop en actiever leert omgaan met de symptomen. Dit kan ook de prognose gunstig beïnvloeden en voorkomen dat je bij de pakken neer gaat zitten. Dus heb je bijvoorbeeld last van een ‘rokershoestje’ of ‘bronchitis’ klachten en heb je ooit gerookt? Dan is er reden om een longfunctieonderzoek te doen.

Hoe eerder je erbij bent, hoe eerder je actie kan ondernemen.’