Tweetaktscooter nog grotere vervuiler dan gedacht

Tweetaktscooter nog grotere vervuiler dan gedacht

Door: Bard van de Weijer − 14/05/14, 06:00
De Volkskrant, 14 mei 2014

© anp.  In Amsterdam is de scooter zeer populair. De hoofdstad telt ongeveer 52 duizend snor- en bromscooters, waarvan 26 tot 44 procent een tweetaktmotor heeft.

De tweetaktscooter is een nog grotere vuilspuiter dan gedacht. Scooters met dit ouderwetse type motor - herkenbaar aan het knetterende geluid - zijn tot duizenden malen vuiler dan een moderne bestelbus. Een ban op tweetakt zou in stedelijke gebieden lokaal tot een enorme verbetering van de luchtkwaliteit kunnen leiden, blijkt uit een studie in Nature. .

In Nederland zijn ruim een miljoen scooters en brommers. Dat is ongeveer een verdubbeling ten opzichte van tien jaar geleden.

Bij een stoplicht wachten achter een stationair draaiende scooter is zeer slecht voor de gezondheid, schrijven onderzoekers van het Zwitserse Paul Scherrer Instituut, die de studie mede hebben uitgevoerd.

Tweetaktscooters zijn vooral een geliefd vervoersmiddel in Azië en Zuid-Europa, maar ze zijn ook in Nederlandse binnensteden een bron van vervuiling.

Nauwelijks regulering
In Europa is nauwelijks sprake van regulering. Terwijl de eisen aan auto's en vrachtwagens steeds strenger worden, blijft de scooter goeddeels buiten schot. Hoewel scooters nog geen procent van alle brandstof verbruiken, zal hun aandeel in de luchtverontreiniging in 2020 groter zijn dan die van al het andere straatverkeer samen, aldus de Europese Commissie, die strengere normen voorstaat.

Tweetakt is een ouderwets type brandstofmotor waarbij smeerolie aan de benzine wordt toegevoegd. Doordat de constructie van deze motor eenvoudiger is dan van een zogenoemde viertakt, zijn ze goedkoper te bouwen. De verbranding verloopt slechter, waardoor de uitstoot van fijnstof en schadelijke aromatische koolwaterstoffen hoger ligt. Een enkele tweetaktscooter is 20 tot maximaal 2.700 keer vuiler dan een bestelbus. Asymmetrische vervuilers, noemen de onderzoekers ze daarom. .

Een enkele tweetaktscooter is 20 tot maximaal 2.700 keer vuiler dan een bestelbus.

Nederland
In Nederland zijn ruim een miljoen scooters en brommers. Dat is ongeveer een verdubbeling ten opzichte van tien jaar geleden. Hoeveel daarvan tweetakt zijn is onbekend, omdat dit niet wordt geregistreerd. Een woordvoerder van de Bovag zegt dat 'volgens een grove schatting' nu vermoedelijk een kwart tot eenderde een tweetaktmotor heeft. Daarvan staat volgens hem een groot deel stil in schuurtjes.

Nieuwe modellen hebben bijna allemaal een viertaktmotor of zijn elektrisch. Hoewel het aandeel elektrisch stijgt, is het absolute aantal met 13 duizend relatief gering. Viertakt is trouwens evenmin schoon. Uit een studie die TNO vorig jaar deed, blijkt dat viertaktmotoren bijna altijd de Europese uitstootnormen overschrijden.

In Amsterdam is de scooter zeer populair. De hoofdstad telt ongeveer 52 duizend snor- en bromscooters, waarvan 26 tot 44 procent een tweetaktmotor heeft, blijkt uit schattingen van twee onderzoeken die vorig jaar gehouden zijn. Dat betekent dat minstens 13 duizend zeer vervuilende scooters in de hoofdstad rijden.

Kosteneffectieve maatregel
Een ban op tweetakt is volgens de onderzoekers in Nature een kosteneffectieve maatregel om de lucht schoner te krijgen. Zo'n verbod, zoals vorig jaar voorgesteld door GroenLinks in Amsterdam, stuitte op verzet bij onder meer de Bovag, dat hooguit wil meewerken aan een slooppremie.

Dat maatregelen om de tweetakt uit het straatbeeld te krijgen een groot effect op de luchtkwaliteit kunnen hebben, blijkt uit het verbod dat enkele Chinese steden hebben uitgevaardigd. In het zuidoostelijke Guangzhou daalde de vervuiling als gevolg van verkeer met driekwart. In het nabijgelegen Donguan, waar zo'n ban niet geldt, is de vervuiling gemiddeld bijna vier keer zo groot, terwijl er eenderde minder verkeer is. .