Saturatie vs bloedgaswaarden
15-04-2014 om 10:05 uurBeste longartsen,
Vorige maand heb ik een zeer ernstige astma-aanval gehad waarvoor opname op de ic en beademing met bipap nodig was. In de dagen daarna werd elke 2u een bloedgaswaarden genomen. Hoewel mijn saturatie op de monitor meestal voldoende was, bleek uit de bloedgassen toch regelmatig dat de zuurstof omhoog moest. Hoe kan dit? Is saturatiemeting dan wel accuraat?
Alvast bedankt voor uw antwoord,
Sien
Ik ben ook benieuwd naar het antwoord, want ik herken dat ook: goede saturatie aan vinger, maar toch slechte bloedgassen...
bij mijn weten zijn bloedgassen nauwkeuriger dan de saturatiemeeting aan de vinger
Dat is ook zo.
Maar ik denk dat de vraag van Sien (en ook wel een beetje die van mij) is waarom er dan toch vaak afgegaan wordt op de saturatie aan de vinger. Als die goed is, valt t allemaal wel mee. Maar ondertussen kunnen bloedgassen andere dingen laten zien...
Vaak zegt de saturatie dus niet eens zoveel, terwijl er wel veel waarde aan gehecht wordt. (Hoewel ik overigens nog nooit heb beleefd dat ik vanwege goede saturatie bij wèl een hevige astma-aanval naar huis gestuurd werd "omdat de saturatie nog goed was". Er wordt gelukkig wel verder gekeken dan alleen naar die waarden!!)
Mij is ook verteld dat een bloedgas betrouwbaarder is. Vorig jaar was saturatie (knijper op de vinger) nog redelijk terwijl het bloedgas duidelijk liet zien dat mijn lichaam het moeilijk had. Opname volgde.
Goede vraag Sien! Ook ik herken het.. idd ook tijdens opname wel eens slechte bloedgaswaarde maar saturatie redelijk. Ben benieuwd wat de longartsen ons hierover kunnen vertellen.
Gelukkig gaat men idd niet alleen op die saturatie af! Maar toch vind ik het tricky, omdat ik dan zelf ook wel eens denk dat ik me niet hoef aan te stellen en dat het allemaal wel meevalt, terwijl je natuurlijk niet voor niets op de ic belandt.
@ Sien: precies!! Zo voel ik het ook!
k Ben dus ook benieuwd naar het antwoord van de LA. Bedankt alvast, dokter!!
Beste Sien,
Wat moet dat een nare ervaring zijn geweest! Zo'n hevige aanval dat een IC opname nodig was.
Vaak is het heel goed mogelijk en betrouwbaar genoeg om 'te varen' op de saturatie gemeten aan de vinger. Wanneer iemand BIPAP (of andere beademing) krijgt, wil je meer details weten. Ik zal het hieronder proberen te verduidelijken:
Wat zo'n knijper meet, is het percentage van de langsstromende rode bloedcellen die 'bezet' zijn/waar wat op vervoerd wordt. Dat is in principe altijd met zuurstofmoleculen, maar kan ook koolmonoxide zijn. Dat zien we wel bij mensen die veel roken of mensen uit een brandend huis. Daar moeten wij dan bedacht op zijn. Want dan lijkt de saturatie goed, maar is een deel van de rode bloedcellen niet bezet met zuurstof, maar met koolmonoxide. Verder kan de saturatie minder betrouwbaar zijn bij slechte doorbloeding, koude vingers, nagellak of een te hoge polsslag (want in deze gevallen kan het langsstromende bloed minder goed waargenomen worden).
Bij een bloedgas meet je niet alleen het percentage rode bloedcellen waar zuurstof op zit (de saturatie), maar ook een aantal andere dingen die met de gaswisseling te maken hebben. Je krijgt dan een volledig beeld over hoe de long zijn werk doet: wordt er genoeg zuurstof opgenomen, genoeg koolzuur uitgeblazen en hoe is de zuurgraad in het bloed.
Wat betreft het zuurstof kijk je dan naar de saturatie, maar ook naar de hoeveelheid zuurstof die opgelost is in het bloed (de zuurstofspanning). Die zuurstofspanning kan aan de krappe kant zijn, terwijl de saturatie nog wel redelijk is. Op die manier kun je beter bijsturen met de BIPAP.
Ook zal er ongetwijfeld bijgestuurd zijn met de BIPAP op de hoeveelheid koolzuur en zuurgraad van het bloed. Deze moeten binnen bepaalde grenzen zijn. Door de drukken en andere instellingen van de BIPAP bij te stellen kun je zorgen dat de waardes binnen de grenzen komen en/of blijven.
in het kort:
ja, met een bloedgas kun je nauwkeuriger de saturatie meten en ook nog andere aspecten van de zuurstofhuishouding zien. Verder meet je nog een aantal andere belangrijke waarden die met de ademhaling te maken hebben en nodig zijn voor de bijsturing van de BIPAP
Nou een heel verhaal! Ik hoop dat het een beetje duidelijk is :-)
groeten, Karin Pool
Naast dit technische antwoord nog even een hart onder de riem (naar aanleiding van jullie gesprek hierboven over saturatie in verhouding tot de klachten):
Een goede saturatie wil niet zeggen dat je niet benauwd kan zijn!
Sterker nog: er zijn tientallen oorzaken van benauwdheid, waarbij saturatie echt niet bovenaan in het rijtje staat. Veel belangrijker zijn zaken als: geknepen luchtwegen waardoor je heel hard moet werken om de lucht erdoor te krijgen bij astma. Of dichtvallen van de luchtwegen doordat de elasticiteit minder is bij COPD. Of slijm in de luchtwegen waardoor de doorgang ook minder is. Of (ik denk de allerbelangrijkste bij een hevige aanval) een opgeblazen borstkas door achtergebleven lucht doordat je de lucht er niet allemaal meer uitkrijgt. Bij al deze zaken kun je zeer benauwd zijn, terwijl de saturatie nog prima kan zijn.
Dus denk niet (of laat je niet zeggen) dat je niet benauwd kunt zijn wanneer er een goede saturatie is
zo, ik heb gezegd :-) Karin
Dank je wel, want dit vroeg ik mij af.