Vraag over Magnesiumsulfaat i.v.

02-07-2019 om 17:33 uur

Beste longarts,

Kunt u mij alstublieft uitleggen waarom artsen zo terughoudend zijn met het toedienen van magnesiumsulfaat bij een ernstige exacerbatie?

Ondanks maximale therapie en wonen in het hooggebergte (om mijn overlevingskansen te vergroten) kwam ik afgelopen jaar 3 keer op de seh met een silent chest. Het valt me op dat dan werkelijk binnen 5 minuten een infuus met 125mg Solumedrol wordt aangehangen, nog zonder lichamelijk onderzoek of BGA, maar op grond van het klinische beeld.
Als we daarna spreken over magnesiumsulfaat wordt terughoudend gereageerd, in de trant van ‘dat geven we alleen als u bewusteloos raakt of helemaal niet meer kunt praten’.

Ik begrijp niet zo goed waar dit vandaan komt. We kennen allen de destructieve gevolgen van prednison (overigens werkt het bij mij wel heel goed en heeft het dus al meermalen mijn leven gered, waar ik heel dankbaar voor ben). Maar de bijwerkingen van magnesiumsulfaat ken ik blijkbaar niet goed genoeg, om te begrijpen waarom er wel veel prednison wordt gegeven (want t blijft natuurlijk nooit bij 1 shot...), maar magnesium uiterst zelden.

Er zal zeker een goede reden voor zijn, maar die ken ik niet. Zou u die kunnen uitleggen waardoor ik het beleid beter kan begrijpen?
Vriendelijk bedankt!

Hartelijke groet

Login of registreer om te reageren
02-07-2019 om 19:41 uur

Wat een goede vraag! Het protocol verschilt ook nog per ziekenhuis. In het eerste ziekenhuis waar ik werd opgenomen kreeg ik direct 3 dagen magnesiuminfuus, nu in een ander ziekenhuis doen ze inderdaad heel moeilijk en krijg je het alleen op de seh en zelfs met enorm slechte waardes krijg ik het nog niet, terwijl het wel werkt en ik de eerste keer geen bijwerkingen had ervan. Mijn longarts zei ook dat dat andere ziekenhuis een ander protocol heeft en kon geen goede verklaring geven waarom ik het nu niet kreeg. Ja ik was ondertussen niet meer accuut, maar als ik wel accuut ben krijg ik het ook niet.

Dus ik ben enorm benieuwd wat de longarts hier op het forum zegt!

Login of registreer om te reageren
03-07-2019 om 13:34 uur

Edelweiss, wat ideeen die in me opkomen:

Ik zou me voor kunnen stellen dat het te maken heeft met wat de medicatie doet: solumedrol werkt meteen ontstekingsremmend en remmend bij heftige allergische reacties, pakt dus meteen een stuk (mogelijke) oorzaak van de benauwdheid aan, daarom meteen geven. Magnesiumsulfaat wordt bij astma voor zover ik weet hoofdzakelijk gebruikt als (systemische) luchtwegverwijder. Misschien dat dat uitgesteld wordt totdat lokale verwijding (dmv inhalatie) niet meer effectief binnen kan komen.

Mij is verteld dat magnesiumsulfaat onder strikte controle toegediend moet worden ivm mogelijke effecten op je bloeddruk. Dat kan op een seh of een ic, maar niet altijd/overal op een gewone longafdeling.

En misschien/helaas toch ook waar we het eerder over hadden: inschatten hoe het met iemand gaat. Geen standaard beeld/gedrag dat dan door een arts die niet met jou bekend is de situatie kan onderschatten.

Login of registreer om te reageren
03-07-2019 om 13:51 uur

@EmmaW dat toedienen verschilt dus per ziekenhuis. In het zkh waar ik nu loop mag het inderdaad alleen op IC of SEH en in het andere zkh waar ik lag kreeg ik het op de gewone longafdeling zonder extra controles oid. Dat vind ik er zo vaag aan. Toen kreeg ik het standaard bij binnenkomst 3 dagen en nu als ik heel benauwd ben er erom vraag komen ze met een vaag verhaal en geven ze toe dat het aan het protocol ligt, maar ondernemen verder geen actie:(

Login of registreer om te reageren
03-07-2019 om 18:59 uur

@EmmaW: dat laatste idd helaas sowieso...
Maar als t een bloeddrukprobleem kan geven is t me al wat meer duidelijk waarom t dan onder bewaking moet. Maar nog steeds staat wel de vraag waarom er toch terughoudend mee omgegaan wordt, vooral in vergelijk met prednison, terwijl ik dan toch op de seh of op de ic ben....bewaking is er dan, dus lijkt me niet de enige reden. Want ik bedoel het op het acute moment, niet als astmabehandeling zoals Nickiee beschrijft, de eerste 3 dagen van opname...dat t niet op de gewone afdeling kan had ik ook al wel begrepen, maar dat is dan niet mijn situatie. Ik bedoel het echt op het kritieke moment, nouja, dan ben je toch aan alle toeters en bellen vast...

Login of registreer om te reageren
03-07-2019 om 22:24 uur

Wanneer je eigen specialist van mening is dat voor jou in zulke situaties magnesium het beste middel is, kun je misschien overleggen om dat voorin je dossier vermeld te krijgen? Of samen een plan van aanpak te maken dat in je dossier komt te staan voor noodgevallen? Zo zou je onnodige discussies en een onveilig gevoel bij behandeling door onbekende artsen kunnen ondervangen. Wanneer je eigen arts op papier zet hoe jouw ‘handleiding’ is, zal dat vast overtuigender zijn, dan wanneer je als mondige patiënte aangeeft hoe je behandeld wilt worden. (Als je dat op zo’n moment nog lukt...)

Ik kan me voorstellen dat prednison iig noodzakelijk is om de oorzaak van de aanval te behandelen, anders blijf je symptomen bestrijden zonder de oorzaak aan te pakken. En als de oorzaak afzwakt zal de obstructie neem ik aan ook minder worden.

Waarom magnesium dan niet als je zo moet vechten om lucht te krijgen? Misschien een redenatie ‘je kunt nog praten, dus gaat er nog lucht in/uit dus is vernevelen nog mogelijk? Zou magnesium misschien schadelijker zijn dan je bed uit trillen met een hartslag van....? Ik vind magnesium wat dat betreft ook een stuk prettiger dan Combivent hoor. Daarbij is ademen op zo’n moment zo ontzettend hard werken, dat alles wat je dan niet zelf meer extra hoeft te doen enorm welkom is.
Is er te weinig wetenschappelijke onderbouwing voor de meerwaarde van magnesium? In de richtlijnendatabase wordt magnesium alleen benoemd in de behandeling van kinderen, niet bij volwassenen.

Ik hoop dat je een duidelijker antwoord gaat krijgen dan ‘dit is wat ons protocol voorschrijft.’

Login of registreer om te reageren
04-07-2019 om 14:23 uur

Beste Edelweiss,

Bij een heftige astma-aanval of status astmaticus spelen twee factoren een rol. De ene is dat de luchtwegen potdicht zitten en de tweede dat er sprake is van een heftige ontsteking in de (slijmvliezen) van de longen.
Dat leidt tot extreme kortademigheid en benauwdheid, piepen en hoesten. En als de boel echt helemaal dicht zit hoor je niks meer met de stethoscoop en dat noem je een silent chest, een stille borstkas. Dat is een levensbedreigende toestand waarbij snel handelen geboden is.
Snel handelen bestaat vooral uit toedienen van zuurstof en van medicamenten om de gladde spiercelletjes in de wand van de luchtwegen te verslappen, waardoor de luchtwegvernauwing kan worden opgeheven. Voor dat laatste wordt bijna altijd salbutamol gebruikt, dat meestal kan worden geïnhaleerd. Alleen in extreme gevallen kan het ook onderhuids of in de bloedbaan worden gespoten. Dan moet je ook niet wachten op de uitslagen van bloedonderzoek of andere diagnostiek maar direct handelen.

Zuurstof en luchtwegverwijders doen niks aan de ontsteking of inflammatie in de slijmvliezen. Daarvoor moeten ontstekingsremmers, corticosteroïden, worden gegeven. In een stabiele fase met pufjes (inhalatiesteroïden), bij een aanval in de vorm van prednisolon of een ander corticosteroïd. Die helpen pas na een paar uur, dus daar moet je niet op wachten. Je moet daar zelfs niet mee beginnen bij een heftige astma-aanval. Dan gaan zuurstof en salbutamol voor.

Magnesiumsulfaat is geen ontstekingsremmer en dus ook geen alternatief voor prednisolon of zoals in dit geval solumedrol. Magnesiumsulfaat kan de gladde spiercelletjes in de luchtwegen verslappen en zo meer lucht geven. Ook remt het mogelijk de afgifte van histamine door ontstekingscellen of van acetylcholine. Acetylcholine draagt bij aan luchtwegvernauwing. Mogelijk versterkt het ook het effect van salbutamol. In ervaren handen zou het weinig risico’s met zich meebrengen.
We weten toch nog een heleboel dingen niet van de waarde van magnesium bij heftige astma-aanvallen. Wel dat het niet veel doet als je het inhaleert. Het moet in de bloedbaan gespoten worden om iets te doen. Ook weten we dat het zeker geen alternatief is voor prednisolon. Dat werkt heel anders en is voor het bestrijden van de ontsteking onmisbaar.
Het gebruik van magnesium is in Nederland nooit erg in zwang geraakt. In Engeland wordt het veel vaker gebruikt. Van belang is op te merken dat het ook niet is opgenomen in de Richtlijn Ernstig Astma van de Nederlandse longartsenvereniging, de NVALT. De artsen van deze patiënt hebben zich dus in die zin aan onze eigen richtlijn gehouden.

Met vriendelijke groet,
Prof. Dr. Geertjan Wesseling

Login of registreer om te reageren
04-07-2019 om 16:12 uur

Ook ik krijg heel vaak magnesium infuzen, 3 dagen achter elkaar, eigenlijk bij elke opname wel.
En gewoon op de afdeling zonder extra controle , wel de gewone controles.
Het brandt altijd wel erg dat spul in de aderen maar helpt wel vaak.

Login of registreer om te reageren
11-07-2019 om 11:49 uur

Hartelijk dank voor uw heldere antwoord, Dr Wesseling

Inderdaad is het evident dat Salbutamol en Prednison de hoofdpijlers van de behandeling van zo’n acute aanval zijn, dat is ook mijn ervaring. Zuurstof heb ik thuis, dus dat wordt idd voortgezet.

Tis dus eigenlijk een kwestie van dat de werking van Magnesiumsulfaat niet dusdanig is aangetoond (in NL) dat het niet in het protocol is opgenomen. En dat sommige artsen wellicht met andere ervaringen het eerder inzetten.

Nu hopen dat zo’n aanval nog heel lang wegblijft of gewoon niet meer komt. Nooit de moed opgeven ;)

Login of registreer om te reageren
11-07-2019 om 11:52 uur
Reactie op Edelweiss

Hartelijk dank voor uw heldere antwoord, Dr Wesseling

Nu hopen dat zo’n aanval nog heel lang wegblijft of gewoon niet meer komt. Nooit de moed opgeven ;)

Trots op jou, op je positiviteit!
enne... ook ik was benieuwd naar het antwoord nadat ik t afgelopen 10 jaar af en toe las op t longforum dat mensen dit kregen

Login of registreer om te reageren